“Laat oordelen achterwege en wees duidelijk wie uiteindelijk verantwoordelijk is voor de situatie: techbedrijven en overheden. ”
Hoe kan ik er met andere ouders over spreken?
Hoe kunnen we als ouders met elkaar praten over smartphonegebruik? Uit ervaring weten we dat gesprekken over dit onderwerp vaak ongemakkelijk aanvoelen. Maar het hoeven geen beladen debatten te zijn.
Overkoepelende principes
Het belangrijkste: praat, preek niet. Stel vragen en luister naar hoe mensen zich voelen. Het is geen argument dat gewonnen of verloren moet worden.
Weet - en zeg - dat iedereen het beste wil doen voor zijn kinderen, hoe we ook met deze specifieke uitdaging omgaan.
Laat ouderlijke oordelen achterwege en wees duidelijk wie uiteindelijk verantwoordelijk is: techbedrijven en overheden.
Ouders zijn in een onmogelijke positie gebracht: of we geven onze kinderen toegang tot iets schadelijks, of we lopen het risico dat ze vervreemd raken van hun leeftijdsgenoten.
Praat over het bewijs dat al bestaat, maar sla mensen niet om de oren met feiten en statistieken. De simpele realiteit is dat we tien jaar geleden nog niet wisten welke impact smartphones op kinderen hebben. Nu weten we dat wel.
Hier is een voorbeeld WhatsApp-bericht waar je het gesprek mee kan beginnen.
Nuttige gespreksonderwerpen
Smartphones verminderen de aandacht, schaden de geestelijke gezondheid en openen een wereld van dingen waar onze kinderen niet mee te maken zouden mogen hebben.
We weten allemaal dat smartphones verslavend zijn - zelfs volwassenen kunnen er slecht mee om. Smartphones belemmeren kinderen in activiteiten die belangrijk en leuk zijn zoals buiten spelen, vrienden ontmoeten, lezen, praten en lachen.
Er wordt vaak gezegd dat technologie deel uitmaakt van de wereld en dat kinderen ermee moeten leren omgaan. Maar hetzelfde geldt voor alcohol: we schenken geen alcohol aan kinderen onder de 16 jaar. Kinderhersenen zijn niet bestand tegen verslavende producten. Waarom zouden we het dan aanbieden?
Er zijn alternatieven. Veel ouders willen contact kunnen houden met hun kinderen voor de veiligheid, maar daarvoor is een smartphone niet noodzakelijk. Steeds meer mensen ontdekken daarom de voordelen van 'dumbphones', waarvan de verkoop sterk toeneemt.
Vroeger presenteerden tabaksfabrikanten hun producten als normaal voor kinderen – we denken dat we later op dezelfde manier naar smartphones zullen terugkijken.
Films krijgen een leeftijdsclassificatie, en dat geldt soms ook voor computerspelletjes. Het is tijd dat we een vergelijkbare aanpak hanteren voor smartphones.
Hoe kan ik een pact beginnen?
Een pact is een soort verbintenis die je aangaat met andere ouders om het telefoongebruik van je kinderen zo lang mogelijk uit te stellen. Natuurlijk werkt dit enkel als niet iedereen in de klas van je kind al een telefoon heeft - vaak is dat tot het zesde leerjaar (12 jaar). Daarna wordt het lastiger, en je hebt vaak de gegevens niet meer van de ouders.
Hier is een stappenplan hoe je tewerk kan gaan - maar doe vooral wat je zelf denkt dat het meest zal aanslaan bij de ouders in de klasgroep van je kind!
Stap 1: Lees zelf meer over de materie. Op KidsUnplugged.be, op onze Bluesky account, op www.smartphonefreechildhood.co.uk en via andere kanalen.
Stap 2: Indien je dat wenst kan je een rondvraag doen naar de zorgen die leven bij ouders rond smartphonegebruik vandaag en/of in de toekomst. Dat kan een opening zijn naar verdere gesprekken. Je kan ook de directeur van je school aanspreken - hoogst waarschijnlijk krijg je steun uit die hoek!
Stap 3: Contacteer de ouders die je het best kent en spreek er met hen over. Bekijk of je ondersteuning krijgt en stel voor om een pact op te zetten. Eens je met minstens twee bent kan je makkelijker naar de klasgroep stappen. Je kan een voorbeeldbericht of je eigen bericht gebruiken om het gesprek te starten.
Stap 4: Je kan een WhatsApp-Community voor je school aanvragen (of vervoegen) op de Teken een Pact pagina - zo kunnen alle gelijkgezinden van jouw school elkaar vinden. Eens je een aantal mensen hebt van je klas, stel een pact samen (zie hier voor een voorbeeldpact) en lanceer het in de klasgroep van de Community. Natuurlijk kan je iedereen in je klas via de ‘gewone’ communicatiemiddelen van je klas uitnodigen om mee te ondertekenen.
Wacht niet tot de regering actie onderneemt, dat duurt nog veel te lang. Neem nú je verantwoordelijkheid en bescherm je kind. Omdat de toekomst van onze kinderen niet in de handen van social media hoort, maar in de echte wereld <3 .
Doe mee, teken het pact en bescherm je kind!
“Omdat de toekomst van onze kinderen niet in de handen van social media hoort, maar in de echte wereld.”
Voorbeeld mail naar je schooldirecteur
Beste [ ]
U hebt zeker en vast al de vele berichten in de media gelezen en gehoord over de impact van smartphones op de ontwikkeling van kinderen. [Ik/Wij] zijn bezorgde ouders die er graag iets aan willen doen. We hoorden over KidsUnplugged.be - een nieuw Belgisch initiatief om smartphonegebruik bij kinderen uit te stellen tot tenminste 14 jaar - en willen graag meer actie ondernemen.
Het probleem
Toen we voor het eerst smartphones aan kinderen gaven, begrepen we de impact ervan nog niet. Nu is er steeds meer bewijs dat smartphonegebruik in verband brengt met een reeks schadelijke effecten. Smartphones worden in verband gebracht met angst, depressie en eenzaamheid. Ze zijn een toegangspoort tot pornografie, cyberpesten, kinderlokkerij, gewelddadige en extreme inhoud. Onderzoek toont aan dat smartphones de schoolprestaties beïnvloeden en veel kinderen vertonen tekenen van gedragsverslaving aan hun apparaten.
Smartphones halen kinderen uit de echte wereld. In het Verenigd Koninkrijk besteedt de gemiddelde 12-jarige 29 uur per week - gelijk aan een parttime baan - aan zijn smartphone. Hierdoor blijft er weinig tijd over voor activiteiten in de echte wereld en vaardigheden te leren die nodig zijn voor de overgang naar volwassenheid. Het is niet verrassend dat nieuw onderzoek aantoont dat hoe jonger een kind zijn eerste smartphone krijgt, hoe slechter zijn geestelijke gezondheid is.
En toch lijkt de trend onstopbaar en wordt de leeftijd waarop kinderen hun eerste smartphone krijgen steeds jonger. Veel mensen willen hun kind geen smartphone geven, maar hebben het gevoel dat ze geen keus hebben omdat iedereen er één heeft. Geen enkele ouder wil zijn kind isoleren van zijn leeftijdsgenoten. De oplossing voor dit probleem ligt in een betere wetgeving, maar dit zal tijd kosten, tijd die wij als ouders van kinderen vandaag niet hebben. In de tussentijd ligt onze krachtigste verdediging in het samenwerken en collectief actie ondernemen.
Welke rol spelen basisscholen?
Op dit moment is er geen richtlijn van de overheid over wanneer kinderen een smartphone zouden mogen krijgen. Hier kunnen lagere scholen een belangrijke rol spelen bij het opnieuw instellen van gezondere leeftijdsnormen. Basisscholen zijn vanaf nu expliciet smartphone-vrij, wat erg goed is, maar we kunnen meer doen!
Wat we graag aan u willen vragen:
1. Hulp bij het opzetten van een bredere schoolgroep door ouders via de schoolnieuwsbrief te informeren over het KidsUnplugged.be-Pact. Dit is een eenvoudig digitaal hulpmiddel dat ouders in staat stelt om samen met andere ouders afspraken te maken en smartphones uit te stellen voor hun eigen kind.
2. Gesprekken met andere directeuren van basisscholen en spreek u uit waar mogelijk: tijdens scholenbijeenkomsten, met collega’s, en waarom niet, de media.
In het Verenigd Koninkrijk zijn ondertussen 80.000 pacten getekend. Dat is een waanzinnig succes. Het betekent dat voor bijna een miljoen kinderen er minder groepsdruk is om een smartphone te hebben. Het wordt makkelijker voor ouders om samen afspraken te maken over uitstel, wat betekent dat hele groepen leeftijdsgenoten naar de middelbare school kunnen gaan met eenvoudige telefoons in plaats van smartphones. Met ‘dumb phones’ krijgen we slimmere kinderen.
Als schoolhoofden ouders steunen bij het uitstellen van de aankoop van een smartphone, zullen ouders zich zelfverzekerder voelen als ze “nee” zeggen.
Hebt u een half uurtje tijd om dit te bespreken?
Met vriendelijke groet,
[ NAMEN]
“Lagere scholen kunnen een belangrijke rol spelen bij het opnieuw instellen van gezondere leeftijdsnormen”
“Geef een Dumb Phone om je kind slim te houden”
Er bestaan alternatieven!
Het belangrijkste voor ouders is dat hun kinderen contact kunnen opnemen wanneer nodig. Maar daarvoor heb je geen smartphone nodig! Er zijn alternatieven voor handen:
1. Je kind heeft geen smartphone; maar je wil in contact kunnen blijven.
Er is een hele reeks aan oplossingen om je kind bereikbaar te houden, zonder het toegang te moeten geven tot permanent internet en sociale media.
Wanneer je een telefoon voor je kind aankoopt, let er dan op dat:
- De telefoon geen wifi ondersteunt
- De telefoon geen 4G/5G beschikbaar heeft
- De telefoon geen selfiecamera heeft
- Je een simkaart zonder data koopt, waarbij enkel bellen en sms'en mogelijk zijn (noot: helaas bestaat dit niet in België; ga dus gerust voor de bundel met de minste data, zie ook hieronder)
Het allersimpelste is natuurlijk een internetvrije telefoon, ook wel een ‘baksteentje’ genoemd. Nokia is vaak erg populair, met een erg betrouwbare batterij, maar er zijn ook andere modellen en fabrikanten beginnen nieuwe modellen te lanceren die tegemoet komen aan ouders die geen permanent internet en social media willen voor hun kinderen.
Er zijn nog alternatieven die je kan vinden op Smartphone Free Childhood, hoewel een aantal van deze modellen momenteel enkel nog in het Verenigd Koninkrijk te vinden zijn.
Vergeet niet de ‘vaste lijn’. Veel internet- of televisieproviders bieden die (bijna) gratis aan, zo kunnen kinderen vriendjes en familie bellen.
Nokia 3310
De telefoon die de meeste ouders nog kennen. Ongelooflijke batterijduur, moderne versie van Snake, radio en camera (geen selfie-camera).
Vanaf €38, beschikbaar in oranje, geel, donkerblauw en grijs.
Nokia 105
De simpelste, goedkoopste telefoon. Superlange batterijduur, zaklamp, snake game en draadloze radio. Zonder camera.
Vanaf €20, beschikbaar in blauw en grijs.
Stappenplan: van normale (Android) SmartPhone naar “PurposePhone”
Stap 1:
Maak een Google Family aan zie https://families.google/intl/en_us/families/
Maak een kindprofiel aan. Geef je kind niet de echte leeftijd. Google vindt dat ze met 13 al het ouderlijk toezicht naast zich neer kunnen leggen. Geef bijvoorbeeld je kind van 11 de leeftijd van 6. Ik persoonlijk maakte een speciaal Google account voor de telefoon aan. Dit account wordt niet voor andere dingen gebruikt.
Stap 2:
Stel nieuwe telefoon in of reset oude telefoon naar fabrieksinstellingen
Stap 3:
Meld aan met het kind account. Je kunt nu in Google family app op je eigen telefoon allerlei zaken instellen rond schermtijd en apps. Echter met google family kan je niet alles afzetten. Doe dit wel al zoveel mogelijk.
Stap 4:
Hiervoor gebruik je best een andere software bijvoorbeeld Safe Kids van Kaspersky. Met deze app kun je bijvoorbeeld de Chrome browser , Google Play store, de instellingen app en nog meer zaken blokkeren.
Stap 5:
Installeer een nieuwe launcher (start app) zoals Olauncher. Deze app eigenlijk bedoeld voor volwassenen hun Smartphone gebruik in de hand te houden maar is ook erg geschikt voor de “PurposePhone” van je kind. De app haalt alle leuke fel kleurige icoontjes weg. Apps zijn te navigeren met hun naam waardoor het expres een beetje saai word.
Eindresultaat(zie afbeelding):
Een telefoon waarop er geen internet browser, Snapchat, TikTok, Whatsapp, YouTube en Games staan maar die je kind wel in staat stelt te navigeren met Google Maps, locatie te delen, berichten te sturen via SMS/RCS en te bellen. De telefoon is in te stellen met schermtijd en downtime zodat ze nutteloos is tijdens school/slaaptijd.
2. Je kind heeft al een telefoon of je hebt er al één beloofd?
Onze superslimme Thijs heeft dit stappenplan voor je samengesteld om je te helpen als je al een normale (Android) Smartphone hebt of beloofd hebt te kopen. Hij heeft hetzelfde gedaan voor zijn dochter, hoewel het nogal wat werk is om te starten, werkt het goed!
Hij doopte deze nieuwe versie: * De PurposePhone * .
Let op, het is een beetje werk - dus met een ‘baksteentje’ is het een boel makkelijker. Hopelijk gaan er in de toekomst meer bedrijven zich focussen op het bieden van kindvriendelijke telefoons die minder inspanning kosten.
Afbeelding: Een telefoon waarop er geen internet browser, Snapchat, TikTok, Whatsapp, YouTube en Games staan maar die je kind wel in staat stelt te navigeren met Google Maps, locatie te delen, berichten te sturen via SMS/RCS en te bellen. De telefoon is in te stellen met schermtijd en downtime zodat ze nutteloos is tijdens school/slaaptijd.
